Czym jest "protestancki" buddyzm?

[Katleja]

Znalazłam takie określenie na forum. Kiedyś protestantyzm mnie interesował, dlatego zadaję pytanie - co oznacza "protestancki" buddyzm? Będę wdzięczna za odp.

[jw]

Nic takiego, jak "buddyzm protestancki" nie istnieje, aczkolwiek różni ludzie usiłują określać na wyrost tym mianem różne buddyjskie podejścia: od Zen, poprzez organizację Sangharakshity (FWBO) aż po... Jodo Shinshu nawet

Termin został ukuty w tym kontekście historycznym (reakcja syngaleskich buddystów na chrześcijańskie misjonarstwo w XIX wieku):
http://www.answers.com/topic/protestant-buddhism

W każdym razie nie ma to wiele wspólnego z chrześcijańskimi kościołami protestanckimi.

[LordD]

To chyba jakiś żart!

[Tomek]

To interesująca kwestia. Ponieważ, nie potrafię odnaleźć miejsca na forum gdzie o tym pisałem, pozwalam sobie ponownie zacytować fragment rozmowy jaką Tricycle na łamach zeszłoroczengo wydania (summer 2007) przeprowadził z R.Sharfem

Ticycle: Czym jest buddyjski modernizm ?

R.Sharf: Zacznijmy od wcześnieszego terminu, który uczeni używali określając to samo zjawisko: „Protestancki buddyzm.” Antropolog z uniwersytetu Priceton Gananath Obeyesekere stworzył ten termin w 1970 roku aby ustosunkować się wobec rozwoju wypadków jakie miały swoje początki w XIX wieku w buddyjskich krajach Azji, które uległy rozprzestrzeniającym się wtedy wpływom teologicznych ideii wywodzących się z protestantyzmu. U zarania XIX w. protestanccy mysliciele (np.F.Schleiermacher) próbując stawić czoła „kryzysowi wiary” spowodowanego przez wzrost znaczenia nauki, rozwinęli nowe sposoby konceptualizowania swoich tradycji tak aby były one bardziej kompatybilne ze światopoglądem naukowo-racjonalnym. Zaczęli na przykład twierdzać, że „prawdziwe” chrześcijaństwo ma mało wspólnego z rytuałami, instytucjami a nawet doktrynami. Prawdziwe chrześcijaństwo, twierdzili jest kwestią serca: osobistym doświadczeniem boskości, prywatnym związkiem pomiędzy jednostką a Bogiem. Instytucje takie jak Kościół promujące doktrynę stoją jedynie na drodze tego natychmiatowego, niezaprzeczalnego związku z boskoscią. Tak więc religia została zinterpretowana jako kwestia osobistego duchowego doświadczenia, które nie powinno pozostawać w konflikcie z rozumem.

Tricycle: Co dla buddystów w Azji było pociągającego w tym poglądzie na religię ?

R.Sharf: Przed końcem XIX w. spora część Azji także probowała dojść do porozumienia ze wzrastającym w znaczeniu nowoczesnym światopoglądem Zachodu. W buddyjskiej Azji – szczególnie na Sri Lance, w Japoni, w częściach Azji poludniowo-wschodniej, które były najbardziej dotkniete przez kolonializm, urbanizację, uprzemyslowienie i inne wpływy modernizacji – buddyjscy przywódcy zaadaptowali podobne strategie usiłując wprowadzić swoje tradycje w świat nowoczesności. Wielu z wpływowych buddyjskich nauczycieli otrzymało zachodnie wykształcenie - niektórzy z nich w szkołach prowadzonych przez misjonarzy - co w rezultacie pchnęło ich ku próbom przemyślenia buddyzmu od podstaw. Oni podobnie zmuszeni byli odnieść się wobec krytytyki zarzucającej religii ślepą wiarę, przesądność, zabieganie o swoje interesy i korupcje kleru, a także to, że nauki religii nie były zgodne z nauką i racjonalością. Obeyesekere użył określenia „Protestancki buddyzm” aby odnieść się wobec nowych buddyjskich ruchów, które zaczęły wykluwać się w tamtym okresie. Obecnie jednak niektórzy uczeni uważają, że termin „Protestancki buddyzm” jest nie do konca dobrze rozumiany – jak sądzę, nazwa ta brzmi zanadto pejoratywnie – tak więc preferują oni bardziej neutralne okreslenie „Buddyjski modernizm”.

Buddyjski modernizm był ruchem o zakresie globalnym, rodzajem kulturowej fuzji w trakcie której cele azjatyckich buddystów zbiegły się z celami zachodnich entuzjastów buddyzmu. Dla Azjatów krytyka religii, która miała swoje korzenie na zachodzie korespondowała z ich własnymi potrzebami w trakcie tego jak zmagali się z politycznym wrzniem w swoich krajach. Natomiast dla ludzi z zachodu buddyzm zdawał się dostarczać atrakcyjnej duchowej alternatywy wobec ich własnych dogorywających tradycji religijnych. Ironią oczywiście jest to, że buddyzm, który przyciągał ludzi zachodu uległ już transformacji w wyniku wcześniejszych kontaktów z zachodem.

Tricycle: Istnieją dwa aspekty buddyjskiego modernizmu, które w szczególności mnie interesują: rzekoma zgodność buddyzmu z nauką, jak i promowanie przezeń pierwszeństwa duchowości jednostki ponad to co wielu okresla mianem zewnętrznych pułapek religii. Są to fundamentalne przekonania zachodnich buddystów. Czytając jednak twoje prace ewidentnym staje się to, że takie założenia są wynikiem selektywnego odczytywania tradycji. Zacznijmy od założenia, że buddyzm zgodny jest z zachodnim naukowo-racjonalnym światopoglądem. To od dawna wielka atrakcją dla ludzi z zachodu. Często słyszy się jak buddyzm określany jest mianem nauki o umyśle.

R.Sharf: Buddyjski kanon jest tak obszerny, że zawsze w tym czy innym miejscu można znaleźć ustęp, który poprze taki sposób odczytywania tradycji jaki preferujesz. Przez ponad dwa tysiące lat wpływowi nauczyciele buddyjscy selektywnie czytali kanon tak aby promować i usprawiedliwiać swoje rozumienie tradycji. Obecnie nie jest inaczej, kiedy podejmowane są starania aby dowieść, że buddyzm jest kompatybilny z nauką. Wiesz przecież, że w swojej młodości D.T. Suzuki – a był on jak do tej pory najbardziej wpływowym interpretatorem buddyzmu Zen i jednocześnie najznakomitszym buddyjskim modernistą – spędził wiele lat w LaSalle w stanie Illinois, gdzie asystował Paulowi Carus’owi, wydawcy i autorowi Ewangelii Buddy ( „The Gospel of Buddha”). Carus był zainteresowany wielką syntezą nauki i religii. Nazywał swoją filozofię „religią nauki”, poświęcił jej wiele ze swoich książek. Jego entuzjazm wynikał z przekonania, że jakoby Budda miał być pierwszym prorokiem Religii Nauki. W swojej młodości Suzuki darzył Carus’a wielkim podziwem a jego przekład Ewangelii Buddy stał się wiodącym podręcznikiem buddyjskim w Japonii – nawet kler ją studiował ! I oto mamy sytuację, w której zachodnie i nie–buddyjskie odczytanie buddyzmu wpłynęło na powstanie szczególnej azjatyckiej formy jego wykładni, która stała się popularna później wśród ludzi zachodu. Innymi słowy, częściowo tym co do buddyzmu przyciągało zachód był fakt, że buddyzm widziany był już jako system uformowany wedle zachodniej matrycy.
Buddyści tak jak i chrzescijanie nie mając większego wyboru traktowali swoje tradycje wybiórczo. Buddyści Zen powiedzmy, preferują pewne teksty i komentarze i podchodzą do nich w inny sposób niż robią to buddyści Theravady lub buddyści Czystej Krainy. Nie martwi mnie wybiórczość tych, którzy rozumieją buddyzm jako racjonalną i naukową religię – to w zupełności zrozumiałe biorąc pod uwagę świat w jakim żyjemy. Tak na prawdę to nie kwestia błędnego odczytywania. Tym co stanowi problem jest to co ginie podczas tego procesu.

Pozdrawiam +omek

[kunzang]

wątek tyczący się artykułu o Tybecie z ''Tygodnik Powszechny'', został przeniesiony - TUTAJ

[Tomek]

'Protestancki buddyzm' to etykieta, którą początkowo w XIX w. opatrzone zostały pewne postępowe elementy w tradycji Theravādy na Sri Lance, a w bliższych nam czasach, modernistyczny buddyzm w tym kraju [USA] i na całym świecie. Czasami terminu tego używa się w sensie pejoratywnym, do pewnego stopnia uważa się, że ruch ten przesiąknięty jest orientalistycznymi i kolonialistycznymi postawami i towarzyszy historycznemu eurocentryzmowi, który zawiódł pierwszych zachodnich buddystów do podjęcia się zadania „ulepszania” tradycyjnych przejawów buddyzmu w Azji. Kolejnym zarzutem przeciwko protestanckiemu buddyzmowi jest jego tendencja do bagatelizowania, a nawet marginalizowania roli wyświęconej Sanghi.

Z drugiej strony, jest także wiele dobrego do powiedzenia o modernistycznych trendach we współczesnym buddyzmie i zastanawiam się, czy moglibyśmy znaleźć sposób na rehabilitację protestanckiego buddyzmu, tak aby zadowolić jego krytyków. ciąg dalszy ...

[Igo]

David Chapman na swoim blogu sporzadzil liste charakterystyk tzw "protestanckiego buddyzmu" i zestawil je z cechami "buddyzmu tradycyjnego".
Zob. http://meaningness.wordpress.com/2011/0 ... -buddhism/

[Tomek]

David Chapman na swoim blogu sporzadzil liste charakterystyk tzw "protestanckiego buddyzmu" i zestawil je z cechami "buddyzmu tradycyjnego".
Zob. http://meaningness.wordpress.com/2011/0 ... -buddhism/

Również polecam, plus, nie wiem do końca czy to Ty ostatnio wyciągnąłeś ten stary artykuł, czy wróciłem do niego po latach za sprawą któregoś z bieżących emaili z Tricycle, ale do rzeczy: Modern Buddhism: So New, So Familiar by Donald S. Lopez, Jr.

+

[Igo]

Ciekawostka jest, ze Henry Olcott, ktory byl przewodniczacym Towarzystwa Teozoficznego napisal tzw buddyjski katechizm w 1881 roku, ktory przyczynil sie do odrodzenia buddyzmu na Sri Lance

Zob. http://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Stee ... _Catechism

The Buddhist Catechism, composed by Olcott in 1881, is one of his most enduring contributions to the revival of Buddhism in Sri Lanka, and remains in use there today. The text outlines what Olcott saw to be the basic doctrines of Buddhism, including the life of the Buddha, the message of the Dharma, the role of the Sanga. The text also treats how the Buddha’s message correlates with contemporary society. Olcott was considered by South Asians and others as a Buddhist revivalist.[9]

Olcott's Buddhist Catechism is presented in the same format of question and answer used in some Christian Catechisms. Here are a few examples from that text:

Q. Would you call a person a Buddhist who has merely been born of Buddhist parents?
A. Certainly not. A Buddhist is one who not only professes belief in the Buddha as the noblest of Teachers, in the Doctrine preached by Him, and in the brotherhood of Arhats, but practices his Precepts in daily life.[10]
(..)
Olcott’s Catechism reflects a new, Protestant Christian interpretation of traditional Buddhist tenets. As David McMahan stated, “[Olcott] allied Buddhism with scientific rationalism in implicit criticism of orthodox Christianity, but went well beyond the tenets of conventional science in extrapolating from the Romantic- and Transcendentalist-influenced ‘occult sciences’ of the nineteenth century.”[14]

Rzeczywiscie jest w formie pytan i odpowiedzi, co przypomina chrzescijanskie katechizmy.

A tutaj mozna zapoznac sie z caloscia tego katechizmu:

http://www.sacred-texts.com/bud/tbc/index.htm