Teraz, powiedzmy ze istnieje oko i istnieje widzialny obiekt. Jako efekt tej sytuacji,
powstanie swiadomosc wzrokowa. To bedzie vinniana. W niej odbywaja sie procesy
swiadomosci ktore opisalem powyzej. Ale jako jej efekt, odbywaja sie kolejne procesy
kolejnych swiadomosci. Jesli wiec mamy oko, widzialny obiekt (obraz) i teraz juz
swiadomosc tego, na bazie tych trzech (oczne: ayatana + aramana + vinnana)
powstnie tez kontakt (phassa) tych trzech. To bedzie nowa kamma.
Ale przeciez wszystko to z nieba nie spadlo, i tam byla gdzies wola (cetana) wczesniej
obecna skoro ona spowodowala nie tylko ze to oko sie urodzilo, ale rowniez ze spojrzalo
na ten obraz. To byla stara kamma.
A teraz ze zrozumienia tego, mogly powstac inne swiadomosci, jak chodzby ta ze
"oto to oko widzi" a to by byla wlasnie yoniso manasikaara ktora powstaje na skutek
wlasciwie przylozonej uwagi. To by byla vipaka. W tym konkretnym wypadku byla by to
konsekwencja praktykowania Dhammy.
Oczywiscie, calosc jest o tyle bardziej skomplikowana ze mamy do czynienia z bardzo
szybko powstajacymi i rozpadajacymi sie vinianami nie jedengo jak tu opisane procesy,
ale az szesciu - po jednym dla kazdego zmyslu. Szczegolnie komplikuje cala sytuacje to,
ze swiadomosci mentalne powstaja na bazie kazdej pieciu kolejnych
ruupa ayotana + dhammaaramana ktora jest niematerialna.
Praktycznie, nie da sie wiec o tym pisac inaczej jak tylko sledzac jeden wybrany proces
i tylko o pewnym ograniczonym przebiegu.
Do dalszych studiow:
http://theravada.na.mahajana.net/tipitaka/index.html
Samyutta Nikaya
II - Nidàna
12 - Abhisamaya Saüyutta
4 - Kaëàrakhattiya Vagga.
szczegolnie: ¥àõassa Vatthuni - 44 Obiekty Wiedzy.