Amida Nieograniczony - Hisao Inagaki

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki


[/center]

Professor Emeritus, Ryukoku University. Born in Kobe, Nov. 1929; graduated from Kobe City University of Foreign Languages (B.A.), Ryukoku University (M.A.), and School of Oriental and African Studies, University of London (Ph.D., 1968). Lecturer in Buddhism at School of Oriental and African Studies, 1969-1981; professor at Ryukoku University, 1982-1998. Appointed to Numata professorship at the University of California, Berkeley (1985), the University of Hawaii at Manoa (1989), and Leiden University, The Netherlands (1992). President of the International Association of Shin Buddhist Studies since 1993. Honorary President of the same since 2005. Representative of the Jodo Mandala Study Group since 1993. Editor of "The Pure Land" since 1979. Representative of the Honganji Shin Buddhism Translation Committee and Portuguese Translation Committee.

Przedmowa

Trzynaście zaprezentowanych tu artykułów to przede wszystkim wykład dotyczący pierwszych trzynastu wierszy głównej części Jodo Wasan (Pieśni Czystej Krainy) Shinrana. Każdy z tych wierszy, będąc samodzielną całością, powiązany jest jednocześnie z resztą tekstu. Przedstawione artykuły mają na celu przybliżenie nam głębokich i dojrzałych uczuć religijnych Shinrana połączonych z jego głębokim wglądem w prawo wyzwolenia dane przez Amidę. Trzynaście pieśni koncentruje się na dwunastu światłach Amidy wyróżnionych w Większej Sutrze jako manifestujących różne natury i funkcje Światła. Jako całość, opisują one Amidę jako Buddę Bezkresnego Światła.

Shinran, wiernie podążając za swoimi poprzednikami – Siedmioma Mistrzami Indii, Chin i Japonii, odkrył uniwersalne i transcendentne zasady rzeczywistości i prawdy leżące u podstaw ich nauczania. Ta zasada to ‘Inna Moc’. Shinran odkrył, że to co naprawdę istnieje we wszechświecie to Amida Bezkresny i jego pole działania – Czysta Kraina. To zaś, co, w ostatecznym sensie, działa to Moc uosabiana przez Amidę – Inna Moc. Czymże więc jest ‘ja’ i co jest ‘moje’?

Shinran nadaje życiu nowe znaczenie i pomaga nam odnaleźć właściwy kierunek. Mam nadzieję, że poniższe artykuły posłużą każdemu jako przewodnik.


1 – Amida – Ciało Dharmy.

Dziesięć kalp przeminęło
Od kiedy Amida urzeczywistnił naturę Buddy;
Światło jego Ciała Dharmy
Rozjaśnia ciemności świata.
Jodo Wasan 1


Moc, która przyniosła Gautamie Oświecenie dzięki czemu stał się on Buddą znanym jako Siakjamuni nie była jego ludzką mocą – była to moc Dharmy. W momencie przebudzenia osiągnął on jedność z Dharmą wskutek czego uzyskał Ciało Dharmy nie tracąc swego ludzkiego ciała. Pozostałe lata swego życia poświęcił na wytłumaczenie swym rodakom czym jest Dharma i jak można ją urzeczywistnić. Tłumacząc używał co prawda słów, częściej jednak używał bezpośredniej metody duchowego kontaktu – samadhi. My, wyznawcy Mahayany, wierzymy w przekaz Dharmy poprzez samadhi i poszukujemy wyzwolenia poprzez praktyki oparte na samadhi.

Według Sutry Większej, którą Siakjamuni wyjawił poprzez Amida-Samadhi, Amida był niegdyś bodhisattvą o imieniu Dharmakara (Skarbnica Dharmy). Ustanowił on czterdzieści osiem ślubowań, dokonał szlachetnych czynów i osiągnął Naturę Buddy dziesięć kalp temu. ‘Kalpa’ to niezwykle długi okres czasu. Używamy tego terminu gdy odnosimy się do wydarzeń, które mają miejsce w sferze pozazmysłowej. Po urzeczywistnieniu Natury Buddy Dharmakara uzyskał Ciało Dharmy w ten sam sposób co Siakjamuni. Amidę odróżnia od Siakjamuniego to, że postanowił on pozostać w sferze pozazmysłowej, podczas gdy Siakjamuni postanowił zostać Buddą w świecie, którego doświadczamy podczas życia.

Sfera, nad którą panuje Amida nazywana jest ‘Krainą Najwyższego Szczęścia’ (skt. Sukhavati). Nie jest ona jednak czymś różnym od Ciała Dharmy Amidy. Czysta Kraina jest właśnie Ciałem Amidy ponieważ w sferze pozazmysłowej nie ma rozróżnienia na czyjąś egzystencję i jej środowisko. To co rzeczywiście istnieje w Czystej Krainie to nieograniczone Światło – Światło Mądrości i Współczucia.

Rozważmy naturę świata doświadczanego naszymi zmysłami. Naucza się, że jest to sfera Samsary, w której czujące istoty, prowadzone przez ślepą namiętność lgną do przedmiotów swego przywiązania i dopuszczają się przeróżnych karmicznych wykroczeń co, w konsekwencji, wiąże je w nie mającym końca cyklu narodzin i śmierci. Popełniając czyny motywowane namiętnością gromadzimy złą karmę, która utrwala nas w stanie narodzin-i-śmierci. Zastanawiając się nad sobą oraz innymi istotami, Shinran ubolewa: ‘Od nie mającej początku przeszłości aż do teraz, niezliczona rzesza istot odradzała się w morzu ignorancji, tonąc w cyklach egzystencji pozbawiona prawdziwa wiary.’ (Kyogyoshinsho, ‘Rozdział o prawdziwej wierze’)

Dla nas, nie potrafiących wydostać się ze sfery samsary, Czysta Kraina ma do zaoferowania spokojną przystań. Ta pozazmysłowa sfera wypełniona jest Światłem Prawdy – nie ma w niej złudzeń ani ignorancji, które kierowałyby nas w stronę złej karmy.

Światło Ciała Dharmy wypełniające Czystą Krainę przenika do każdego zakątka sfery Samsary. Vasubandhu, Drugi z Siedmiu Mistrzów zwięźle określa Amidę jako ‘Buddę Niczym Nieskrępowanego Światła Rozświetlającego Dziesięć Kierunków Świata’. Pomimo, że spoglądamy na Amidę i oddajemy mu cześć tak jakby przebywał gdzieś poza obrębem naszej wiedzy i możliwości postrzegania, ze strony Amidy nie istnieją żadne ograniczenia, które oddzielałyby nas od niego. Jego Światło zawsze świeci nad nami gdziekolwiek jesteśmy. Pomimo, że nie jesteśmy w stanie dostrzec tego Światła, możemy je czuć i radować się z tego, że obejmuje nas ono cały czas.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki[/center]

2 – Światło Mądrości i Prawdy

Światło Mądrości jest nieograniczone.
Żadna z żyjących ograniczonych istot
Nie jest pominięta przez Światło.
Przyjmij schronienie w Oświecającej Prawdzie.
Jodo Wasan 2

Amida to Budda Światła. Tak jak powiedział Trzeci Mistrz, T’an-luan, Światło wyraża mądrość: ‘Światło Buddy jest manifestacją mądrości’. Ponieważ Światło Amidy jest nieograniczone i niezmierzone, jest on również nazywany ‘Buddą Niezmierzonego Światła’.

W świecie zmysłowym wszystko jest skończone. Jesteśmy ograniczeni fizycznie, mentalnie i duchowo. Również warunki naszego życia są skończone. Najwznioślejsze nawet idee i najgłębsze filozofie jakie możemy wymyśleć mają zawsze ograniczony zakres i głębię. Również nasza zdolność rozwoju duchowego jest ograniczona. Nasze wysiłki w celu osiągnięcia najwyższego Oświecenia są skazane na niepowodzenie dopóki opieramy się na naszych ograniczonych możliwościach. Naszym wiecznym problemem jest niechęć do przyznania, że jesteśmy ograniczeni (w każdym sensie tego słowa). Nie sposób wszakże zaprzeczyć, że posiadamy silny pociąg ku nieskończoności; poszukujemy wiecznego życia, nieskończonego szczęścia i przyjemności, nieograniczonych możliwości poruszania się, itd. Czy Czysta Kraina stanowi odpowiedź na te pragnienia?

Czysta Kraina jest opisana w sutrach jako Kraina Najwyższego Szczęścia. Ci, którzy się w niej narodzili wolni są od cierpienia i cieszą się różnymi przyjemnościami. Długość ich życia jest niezmierzona a ich fizyczne piękno jest doskonałe i wymykające się wszelkim opisom. Tak więc, Czysta Kraina zdaje się być nieco różna od jakiejkolwiek utopii, którą możemy sobie wyobrazić. Faktycznie, wielu ludzi zachowuje sceptycyzm względem natury Czystej Krainy myśląc na przykład, że opowieść o Buddzie Amidzie ma na celu dać nam nadzieję i zachęcić do dobrych czynów – nawet jeśli tak naprawdę nikt taki nie istnieje.

Sutry Czystej Krainy oraz wykłady Siedmiu Mistrzów i Shinrana mówią, że Czysta Kraina jest ‘faktycznie istniejącym’ miejscem mocno osadzonym w Prawdziwej Takości, że nasza zmysłowa egzystencja jest złudzeniem wytworzonym przez ignorancję leżącą w głębi umysłu i że nasze pragnienia i aspiracje, jakkolwiek szlachetne, nieuchronnie są ‘zanieczyszczone’ przez ignorancję i wypaczone przez ‘zniekształcone’ pojęcia.

Światło Mądrości Amidy nieustannie na nas promieniuje rozpraszając ciemność ignorancji w naszych sercach i oświetlając ścieżkę, którą powinniśmy podążać.

Nasuwa się pytanie: ‘Nie widzimy Światła Amidy, więc jak możemy je dostrzec?’

Odpowiedź brzmi: ‘Poprzez słuchanie Imienia’.

Zarówno Światło jak i Imię reprezentuję całą osobowość, moc i cnotę Buddy Amidy. Światło uważa się za widzialną formę Imienia, Imię zaś za słyszalną formę Światła. Światło i Imię wspólnie pracują nad przebudzeniem nas ku wszechprzenikającej i wszechwyzwalającej aktywności Amidy. ‘Słuchanie Imienia i otrzymywanie radosnej wiary’ (Sutra Większa) jest jedyną dostępną nam ścieżką. ‘Słuchanie’ prowadzi do kontemplacji i zrozumienia Mądrości i Współczucia Amidy. Wyzwala nas raz na zawsze z naszych ograniczonych poglądów na życie i świat.

3 – Światło Wyzwolenia

Światło-Koło Wyzwolenia świeci nieograniczenie;
Budda mówi, że Oświeceni przez Światło
Zostają uwolnieni od ‘istnienia’ i ‘nie-istnienia’.
Przyjmijmy schronienie w Nierozróżniającym Oświeceniu.
Jodo Wasan 3

Budda jest zwykle opisywany przy pomocy terminów dotyczących cielesności, jako posiadający wspaniałe ciało z trzydziestoma dwoma oznakami doskonałości. Oznacza to, że jest on istotą nadludzką posiadającą nadzwyczajne moce. Można również dowiedzieć się z pism, że Buddę odróżnia od innych istot osiemnaście wyjątkowych własności. Z punktu widzenia Mahajany, główne właściwości Buddy opisuje się przy pomocy różnych określeń. Według Sutry Nirwany, Budda posiada trzy cnoty: Ciało Dharmy (dharmakaya), Mądrość (prajna) i Wyzwolenie (vimukti).

Ciało Dharmy jest zasadniczym ciałem Buddy, wiecznie i uniwersalnie obecnym, niezmiennym i jaśniejącym czystym światłem. W sensie ontologicznym, Ciało Dharmy jest ostateczną esencją całego istnienia. Zarówno, wykracza ono poza wszystkie zjawiska jak i obejmuje je wszystkie nie pozostawiając nic poza sobą. Innymi słowy, Ciało Dharmy jest całością istnienia, niepodzielną i kompletną.

Druga z cnót, prajna, to mądrość związana z poznaniem ostatecznej rzeczywistości. Ponieważ ostatecznej rzeczywistości nie da się objąć wiedzą bazującą na rozróżnieniach przedmiot-podmiot, prawdziwą, intuicyjną wiedzę poznania ostatecznej rzeczywistości można nazwać mądrością bezprzedmiotową lub wglądem sięgającym korzeni egzystencji, gdzie nie ma rozróżnienia przedmiot-podmiot. T’an-luan powiedział: ‘Prawdziwa mądrość to nie-wiedza; ponieważ jest to nie-wiedza, jest ona wszechogarniająca.’ Pierwszej i drugiej cnoty Buddy nie sposób od siebie oddzielić. Ciało Dharmy jest ostateczną rzeczywistością dostrzeżoną intuicyjnie dzięki prajni – każdy kto osiągnie prajnię, zrealizuje Ciało Dharmy.

Trzecia z cnót opisuje stan kompletnej wolności. Jest to wyzwolenie od wszelkich karmicznych więzów i związanego z nimi cierpienia w Samsarze. Wyzwolenie jest naturalną konsekwencją osiągnięcia prajni.

Pierwsze trzy pieśni z Jodo Wasan odpowiadają trzem cnotom Buddy Amidy. Po uwielbieniu Ciała Dharmy i Mądrości w pierwszych dwóch pieśniach, Shinran wychwala Wyzwolenie. Warto zwrócić uwagę, że wszystkie te trzy cnoty symbolizowane są przez Światło posiadające moc zniszczenia naszych złudzeń i przebudzenia do rzeczywistości.

Światło Wyzwolenia jest najpierw postrzegane jako odkrywające nasze głęboko zakorzenione przywiązanie do ‘egzystencji’. Nieświadomie lgniemy do swojego ‘ja’ tak jakby ono naprawdę istniało. Z tego przywiązania powstają wszystkie rodzaje niewłaściwych pojęć dotyczących ‘ja’ i wszystkiego innego, co prowadzi do głębszego angażowania się emocjonalnego oraz wszelkiego rodzaju karmicznych wykroczeń. Również poglądy nihilistyczne są sprzeczne z ostateczną rzeczywistością. Są one równie fałszywe co poglądy ‘egzystencjalne’ ponieważ bazują na przywiązaniu do negatywnej formy egzystencji.

T’an-luan powiedział: ‘Nierozróżnienie jest ostateczną naturą wszystkich istniejących rzeczy’. Rozpuszczając nasz dychotomiczny pogląd na istnienie i nie-istnienie, Światło Amidy pozwala nam urzeczywistnić ostateczną rzeczywistość i prowadzi nas ku prawdziwie istotnej drodze życia.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki[/center]

4 – Światło Wolności Od Ograniczeń

Wszechobecne Światło jest nieograniczone niczym przestrzeń,
Wolne od wszelkich ograniczeń.
Nikt nie pozostaje poza zasięgiem Światła;
Przyjmij schronienie w Niegarnionym.
Jodo Wasan 4

Zauważyliśmy już, że Światło Amidy reprezentuje jego Ciało Dharmy, transcendentną mądrość i doskonałą wolność od wszelkich więzów karmicznych. Amida, jako Buddha Sabhogakaya, czerpie wieczną i doskonałą radość z realizacji tych trzech cnót. Umożliwia również wszystkim żyjącym istotom wzięcie udziału w tym samym szczęściu ogarniając ich swym Światłem.

Pieśń wychwala dwie własności Światła – wszechobecność i wolność od ograniczeń. Nie są one różne od siebie – Światło dociera wszędzie ponieważ nie jest niczym ograniczone. Drugi Mistrz – Vasubandhu, odpowiednio opisał Amidę – Buddę Światła posiadającego wyżej wspomniane właściwości jako ‘Buddę Nieograniczonego Światła Jaśniejącego Na Wszystkie Strony Świata’. W swych ‘Strofach aspiracji ku odrodzeniu w Czystej Krainie’, Vasubandhu tak właśnie określa Amidę, którego doświadczył w ‘Samadhi wizualizacji Amidy’, by wyznać swoje oddanie Amidzie i wysławić najwyższą cnotę Buddy.

Shinran zwrócił szczególną uwagę na ten właśnie sposób uwielbienia i dostrzegł w nim głębokie znaczenie soteriologiczne – na tyle głębokie, że używał go jako świętego imienia na równi z tradycyjnym ‘Namu Amida Butsu’. W ‘Uwagach o Zapisach w Świętych Zwojach’, Shinran objaśnił, że ten Budda jest Światłem jaśniejącym na wszystkie strony świata, nieograniczonym przez ślepe namiętności i złą karmę żyjących istot.

W świecie, którego doświadczamy naszymi zmysłami, mamy do czynienia z wszelkimi rodzajami ograniczeń. Fakt, iż posiadamy fizyczne ciała oznacza, że nieustannie stawiamy czoła nieprzekraczalnym przeszkodom gdy tylko pożądamy wznieść się na wyższy poziom. Mówiąc z buddyjskiego punktu widzenia, prawdziwe ograniczenia istnieją wewnątrz nas samych. Ślepe namiętności, takie jak, chciwość czy gniew, stają się przeszkodami gdy poszukujemy prawdziwego pokoju w stanie Nirvany. Duchowy mrok (zwany również ‘ignorancją’ (avidya)), który uporczywie utrzymuje umysł w ciemności i mgle, jest, bez względu na czyjś stopień inteligencji, główną przeszkodą na drodze ku osiągnięciu Oświecenia.

Światło Amidy jest nieograniczone w tym sensie, że dociera do korzeni naszej egzystencji, bez względu na to jak zawzięcie nasze namiętności i ignorancja bronią się przed poddaniem. Ponieważ Światło jest Mocą pochodzącą ze Ślubowania, promieniuje na wszystkie istoty i, z niepokonaną mocą, wyzwala je ze złudzeń i cierpienia.

Zadziwiające jest, że gdy Światło Amidy rzeczywiście dociera do rdzenia naszej egzystencji, rdzeń ten znika. Gdy topnieje on w Świetle Współczucia i Mądrości, cała nasza egzystencja zostaje zaabsorbowana przez Amidę. Radujemy się ze związku z Nieskończonością i recytujemy jego Imię, Namu Amida Butsu.

Człowiek nie jest w stanie pojąc działania Światła. Budzi nas ono do nieograniczonej i wiecznej obecności. ‘Widzimy’ Światło jako Światło, tak jak widzimy słońce jako światło słoneczne. Przyjmijmy schronienie w Nieogarnionym.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki
[/center]
5 – Czyste Światło

Czyste Światło jest nieporównywalne z niczym;
Gdy tylko znajdziemy się w jego zasięgu,
Wszystkie nasze karmiczne splamienia zostają usunięte.
Przyjmij schronienie w najwyższym raju.
Jodo Wasan 5

Światło Amidy zostało tu określone jako ‘czyste’. Przymiotnik ‘czysty’ ma szczególne znaczenia pośród innych terminów często używanych w buddyzmie Shin. Kraina, w której pragniemy się odrodzić, jest powszechnie znana jako Czysta Kraina. Amida jest również często określany jako ‘czysty’. W jednym z najstarszych chińskich przekładów Sutry Większej, Amida określony jest jako ‘Niezmiernie Czysty Budda’. Jednym z imion, którym określał Amidę Pierwszy Patriarcha – Nagarjuna, była ‘Czysta Osoba’. Nie tylko Amida i jego kraina są czyści – również jego Imię zawiera czystą zasługę, która jest nam przez Imię przekazana i staje się potężną karmiczną energią przenoszącą nas do Czystej Krainy. Umysł, który otrzymał Imię i zaufał zbawczej mocy Amidy jest również ‘czysty’. Absolutna wiara (shinjin) zwana jest ‘czystym umysłem’, ‘czystą aspiracją’, etc

W ‘Dyskusji o Czystej Krainie’, Vasubandhu wyróżnia siedemnaście cudownych własności Czystej Krainy, z których pierwszym jest czystość. T’an-luan wyjaśnia, że czystość jest naczelną własnością Czystej Krainy. Mówi też, że natura czystości jest niezmienna i nie może być przez nic splamiona. Dalej, T’an-luan wyróżnia dwa rodzaje zasług – prawdziwe i nieprawdziwe. ‘Nieprawdziwa zasługa’ to taka, która została uzyskana dzięki pozytywnym moralnie czynom i dzięki której uzyskaliśmy względne szczęście. Nie jest ona jednak zgodna z ostateczną rzeczywistością i prawdą – dlatego jest określana jako ‘fałszywa’ lub ‘odwrócona’. ‘Prawdziwa zasługa’ pochodzi z mądrości bodhisattvy i czystej karmy – ostatecznie manifestuje się jako cudowne ciało Buddy i kraina Buddy. Taka zasługa jest w doskonałej zgodności z ostateczną rzeczywistością – charakteryzuje ją czystość. Nie jest ‘odwrócona’ ponieważ jest zgodna z dwoma poziomami prawdy – względnym i absolutnym; nie jest również ‘fałszywa’ ponieważ posiada zdolność prowadzenia czujących istot do krainy czystości.

Gdzie indziej T’an-luan wyjaśnia, że przyczyną dla której Kraina Amidy jest czysta jest fakt, iż powstała ona w wyniku czystej karmy bodhisattvy Dharmakary, który zrealizował wgląd w nie-powstawanie rzeczy. Innymi słowy – zrealizował on wgląd w pustkę wszystkich istniejących rzeczy.

Użycie terminu ‘czysty’ w mahajanie posiada dwa aspekty: po pierwsze jest wolne od złych namiętności i przywiązań oraz wolne od karmicznych splamień mających swe źródło w ignorancji, a po drugie, posiada zdolność oczyszczania tych namiętności.

Pierwsze z tych znaczeń jest znaczeniem ontologicznym a drugie – soteriologicznym. Wskazuje to, że Czysta Kraina nie tylko jest czysta w swej naturze, ale – co ważniejsze – posiada moc oczyszczania zarówno czujących jak i nie-czujących istnień.

Gdy natkniemy się na Czyste Światło Amidy, wszystkie nasze więzy i splamienia karmiczne zostają usunięte pozostawiając w nas czyste i pogodnie ufające serca. Dlatego, po ostatecznym rozproszeniu ciemności ignorancji, jesteśmy odrodzenia jako duchowo przebudzeni. Amida, jako Czysta Osoba posiadająca nieograniczoną moc oczyszczania wszystkich istnień, jest naszym Ostatecznym Schronieniem, któremu winniśmy ofiarować nasze szczere oddanie.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki [/center]

6 – Kim jest Amida?

Światło Buddy świeci najjaśniej;
Zwany jest ‘Buddą Królem Płonącego Światła’.
Rozpędza ciemności w trzech światach cierpienia.
Przyjmij schronienie w Wielkim Arhacie.
Jodo Wasan 6

Mówimy o Amidzie tak, jakby naprawdę istniał a jego Światła faktycznie na nas promieniowało. Kim jednak jest Amida?

To wiecznie powracające pytanie. Zadaje je każdy kto zetknie się z buddyzmem shin – naukowcy zajmujący się religią, praktykujący inne buddyjskie ścieżki, a nawet oddani wyznawcy ścieżki Czystej Krainy.

Najtrudniej udzielić odpowiedzi na najprostsze pytania. Pomimo, że tradycyjna doktryna dostarcza nam gotowych odpowiedzi na naszą kwestię, nigdy nie przestajemy stawiać jej na nowo. Nawet wówczas gdy znajdziemy właściwą odpowiedź objaśniającą kim jest Amida w sensie teoretycznym i filozoficznym, nie ustajemy w zadawaniu tego pytania, aż przekonamy się, że to Amida nam zadaje to pytanie, by przebudzić nas do jego wiecznej egzystencji i uniwersalnej aktywności. Pytanie to prowadzi nas ku nowemu pytaniu związanemu z naszą egzystencją – ‘Kim ja jestem’?

Pytanie ‘Kim jest Amida?’ zostało postawione Buddzie Siakjamuniemu ponad dwa i pół tysiąca lat temu. Odpowiedź, której udzielił stała się podstawą dla Sutry Większej. Sutra ta mówi nam, uciekając się do prawa przyczyny i skutku, jak Amida, będąc jeszcze bodhisattvą, wypowiedział Ślubowania i stał się Buddą.

Większy nacisk położony jest na opis Amidy jako Buddy Niezmierzonego Światła – Amitabhy, oraz jako Buddy Niezmierzonego Życia – Amitayusa. Przypisano mu dwanaście określeń odnoszących się do Światłą (dziewiętnaście w zachowanym tekście sanskryckim). Chwała Światła jest opisana szczegółowo. Sutra Większa mówi:

‘Gdy czujące istoty napotykają jego Światło, trzy rodzaje splamień zostają usunięte; czują delikatność, radość i przyjemność. Powstają u nich dobre myśli. Jeśli czujące istoty zamieszkujące trzy światy cierpienia ujrzą jego światło, zostaną natychmiast uwolnione od cierpień. Pod koniec życia, wszystkie osiągną wyzwolenie.’
Rozdział 11

Trzy światy cierpienia to piekło, kraina głodnych duchów oraz kraina zwierząt. Reprezentują one najniższe tendencje karmiczne ukryte w naszych umysłach. Nie jesteśmy w stanie wykorzenić ich samodzielnie opierając się na własnych ograniczonych zasługach. Światło Amidy promieniuje poprzez nie i zmienia kierunek naszej karmy w stronę Oświecenia.

Amida jako taki, jest Wielkim Arhatem. Świętym, któremu należy się nasze szczere oddanie i ofiarowanie.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki[/center]

7 – Splamienia karmiczne

Światło Przebudzenia Amidy jest najjaśniejsze;
Nazywamy go ‘Buddą Czystego Światłą’.
Gdy ogarnie nas jego Światło osiągniemy wyzwolenie
Wszystkie nasze karmiczne splamienia zostaną usunięte.
Jodo Wasan 7

Buddyzm Shin naucza, że Wiara (shinjin) ma dwa aspekty: świadomość naszego karmicznego zła i głęboką wiarę w zbawczą moc Amidy. Szósty Patriarcha – Shan-tao – objaśniając drugi z trzech aspektów wiary wspomnianych w Sutrze Kontemplacji, napisał:

‘Głęboki umysł to umysł głębokiej wiary. Posiada on dwa aspekty. Po pierwsze, dana osoba głęboko i stanowczo uświadamia sobie, że jest zwyczajną istotą – przepełnioną karmicznym złem i związaną w cyklach narodzin i śmierci, nieustannie, tonącą w Samsarze bez żadnej nadziei na wyzwolenie. Po drugie, dana osoba głęboko i stanowczo uświadamia sobie, że Czterdzieści Osiem Ślubowań Amidy obejmuje wszystkie czujące istoty i umożliwia tym, którzy ufają Mocy Ślubowania, odrodzenie w Czystej Krainie.’

Te refleksje na temat ludzkiej kondycji i przeznaczenia przekazują nam klucz do zrozumienia nas samych. Shan-tao dał nam wierny obraz tego czym naprawdę jesteśmy tonąc w nieustającym prądzie karmy. Każdy z nas posiada swą własną historię będącą kontinuum przyczyn i skutków. Prąd karmy, który sami stwarzamy, kieruje nami bez końca, bez nadziei na wyzwolenie.

Obraz rzeczywistości ludzkiej egzystencji oraz mocy zbawczej Amidy przekazany nam przez Shan-tao, podzielany był również przez innych mistrzów szkół Czystej Krainy – określa on podejście do wiary w buddyzmie Czystej Krainy. Można tu odnaleźć pewien ślad ‘własnej mocy’ – nastawienie ‘wiary’ i ‘zaufania’ po stronie aspirującego do odrodzenia w Czystej Krainie – w ujęciu shinranowskim neguje się również ten element. Shinran nie uczył nas, by ‘wierzyć’ i ‘ufać’ w zwykłym znaczeniu tych słów – zachęcał, by poddać nawet naszą wiarę i zaufanie, które, jak przekonywał, mają swe korzenie w naszym egocentryzmie i ślepych namiętnościach. Uczył by poddać całych siebie. Poddając się Amidzie bez reszty, dostajemy się w opiekę Światła Mądrości i Współczucia.

Światło Czystej Mądrości Amidy dociera do głębi naszej egzystencji i rozwiązuje wszystkie węzły karmiczne. Gdy nasza nieczysta karma zniknie pod wpływem czystej karmy Amidy, cieszymy się udziałem w jego czystej aktywności wyrażając naszą wdzięczność przez nembutsu.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki[/center]

8. Radość Dharmy

Światło Współczucia jest wszechobecne;
Budda mówi, że gdziekolwiek dociera Światło,
Daje Radość Dharmy.
Przyjmij schronienie w Wielkim Pocieszycielu.
Jodo Wasan 8

Wszyscy próbujemy uniknąć bólu i szukamy przyjemności. Ludzka cywilizacja i rozwój nauki byłyby niemożliwe do osiągnięcia bez tej ‘zasady przyjemności’. Słowo 'przyjemność' ma jednak dla każdego inne znaczenie; dla wielu ludzi najważniejsze jest zaspokojenie potrzeb zmysłowych, inni zaś osiągają większą przyjemność z estetycznych lub intelektualnych zajęć i osiągnięć.

W innych religiach, zwykle wymagane są konkretne moralne lub ascetyczne praktyki jako warunek zbawienia oznaczającego przyszłe szczęście wieczne. Buddyjski ideał nirvany jest inny. Z buddyjskiej perspektywy, egzystencja w samsarze jest cierpieniem - wszelkie życiowe przyjemności również są zakamuflowaną formą cierpienia. Czym więc jest prawdziwa przyjemność?

T'an-luan wyróżnił trzy poziomy przyjemności. Pierwszy to 'przyjemność zewnętrzna' - przyjemność doświadczona poprzez jeden z pięciu organów zmysłów. Drugi to 'przyjemność wewnętrzna', która jest przyjemnością towarzyszącą medytacji. Trzeci to 'przyjemność Dharmy', która jest wytwarzana przez mądrość powstającą z głębokiej akceptacji zasług i cnót Buddy. T'an-luan przedkłada przyjemność medytacji nad przyjemność zmysłową i przyjemność Dharmy nad przyjemność medytacji. Wyjaśnił, że przyjemność Dharmy jest wolna od przywiązania do ego, egocentryzmu i samouwielbienia - jest tożsama z 'cudownym, przepełnionym szczęściem, najwyższym i prawdziwym umysłem' - podarunkiem od Amidy, który pozwala aspirującemu na odrodzenie w Czystej Krainie.

Ogólnie rzecz biorąc, myślimy i działamy wedle zasady przyjemności. Ponieważ jednak, przeszkodą do urzeczywistnienia ostatecznej rzeczywistości jest, przyrodzona nam, ignorancja (avidya), próżno błądzimy w poszukiwaniu fałszywych przyjemności i fałszywego szczęścia. Prawdziwe szczęście powstaje tylko z prawdziwej mądrości, która z kolei, powstaje z duchowego kontaktu z Buddą.

Pomimo, że jesteśmy niechętni, by zbliżyć się do Buddy, on, w Wielkim Współczuciu, wychodzi nam na przeciw i wstępuje w nasze umysły.

9. Wiedza i Mądrość

Amida rozprasza ciemności niewiedzy;
Dlatego nazywamy go 'Buddą Światła i Mądrości'.
Wszyscy Buddowie i mistrzowie Trzech Pojazdów
wspólnie go wysławiają.
Jodo Wasan 9

Wiedza i mądrość posiadają w buddyzmie inne znaczenia niż w życiu codziennym. Osoba posiadająca dużo wiedzy nie zawsze jest mądra. Osoba zaś, wiedząca niewiele może szybciej zrozumieć Dharmę niż ktoś posiadający rozległą wiedzę i wysoką inteligencję. Wiedza jest użyteczna jeśli jest prowadzona przez mądrość, ale samo czyste gromadzenie wiedzy przynosi w buddyzmie Shin (tak jak i w sprawach świeckich) więcej szkody niż korzyści.

Cały zakres buddyjskich praktyk można wystopniować według stopni rozwoju mądrości. Pomimo, że mądrość jest, mówiąc ogólnie, własnością przyrodzoną, można ją rozwijać - aż staniemy się Buddą. Ośmioraka Szlachetna Ścieżka i Sześć Paramit stanowią system praktyki utworzony w celu rozwijania mądrości aż do stania się Buddą.

Pierwsza grupa praktykujących to śravakowie - praktykują oni zgodnie z nauką Buddy poszukując porzucenia przywiązania do ego i osiągnięcia mądrości nie-ego. Druga grupa - pratyekabuddowie, reprezentują wyższy stopień mądrości - są oni w stanie praktykować bez nauczyciela. Dwie wymienione wyżej grupy nazywamy 'dwoma pojazdami' - 'pojazd' oznacza tu 'nauczanie'. Trzecia grupa - bodhisattvowie, porzucili już przywiązanie do ego; przebudziwszy się do rzeczywistości 'uniwersalnej współzależności', wykazują nieograniczone współczucie dla wszystkich istnień. Ich mądrość, nawet ledwie po wkroczeniu na ścieżkę, którą podążają, jest niezrównanie głęboka i subtelna. Jeśli przyrównać nas - bombu(osoby ogarnięte ignorancją i błędnymi poglądami) - do tych praktykujących, posiadamy bardzo niewiele mądrości. Pomimo, że możemy być inteligentni i błyszczeć erudycją, nadal cechują nad głęboko zakorzenione błędne poglądy i ignorancja, więc nasze osądy i decyzje nigdy nie zbliżają nas do Mądrości Buddy.

Wszyscy Buddowie posiadają tę samą transcendentną mądrość, która przewyższa mądrość śravaków, pratyekabuddów i bodhisattvów, ale każdy Budda ma inną metodę podejścia do oświecania innych istot, która ukazana jest w jego ślubowaniach. Mądrość Amidy jest najskuteczniejsza w wyzwalaniu nas ze złudzeń i cierpień samsary i dlatego inni Buddowie wysławiają ją, by nakłonić nas na przyjęcie w nim schronienia.

Pomimo kompletnego braku mądrości potrzebnej do zbawienia siebie, możemy wziąć udział w najwyższej mądrości Amidy dzięki przebudzeniu przez jego Światło Mądrości. W momencie ujrzenia naszego prawdziwego ja - nagiej rzeczywistości naszego istnienia pełnego ślepych namiętności i błędnych poglądów - w tym momencie nasza ignorancja zostaje usunięta na zawsze. Światło Mądrości przynosi nam urzeczywistnienie faktu, iż Nieskończone Światło Amidy ogarnia nasze życie, bez względu na to jak bardzo są splamione.

c.d.n.

[abgal]

[center]Amida Nieograniczony
prof. Zuio Hisao Inagaki [/center]

10. Nieustanna uważność.

Światło Amidy jaśnieje nieustannie.
Dlatego nazywamy go 'Buddą Nieustannie Jaśniejącego Światłą'.
Polegając na Mocy jego Światła,
Z nieprzerwaną uważnością osiągamy odrodzenie.
Jodo Wasan 10

Uważność jest jednym z najważniejszych czynników praktyki buddyjskiej. Bez właściwej uważności nie da się skutecznie wykorzystać metod osiągania Oświecenia. Zarówno w Ośmiorakiej Szlachetnej Ścieżce jak i innych systemach praktyki, uważność wymieniana jest jako jeden z niezbędnych czynników.

Uważny umysł skupiony jest na Buddzie, indukując stan głębokiej koncentracji, poprzez którą możemy osiągnąć wyższy poziom rozwoju duchowego.

Już u zarania buddyzmu, w Indiach, uważność zogniskowana na Buddzie, Dharmie i Sandze była szczególnie podkreślana. Człowiek staje się buddystą po przyjęciu schronienia w tych Trzech Klejnotach - utrzymuje je w świadomości przez resztę swojego życia. Podobnie, człowiek staje się buddystą Shin poprzez przyjęcie schronienia w Buddzie Amidzie, w Dharmie, którą on reprezentuje oraz w bodhisattvach i innych mędrcach, którzy słuchają jego Dharmy i pomagają my wyzwalać cierpiące istoty takie jak my.

Przyjęciu schronienia w Buddzie Amidzie towarzyszy akt uwielbienia z dłońmi w gassho i wezwaniem jego Imienia oraz, co szczególnie ważne, ciągłą uważność, ze szczerym sercem (makoto no kokoro) zogniskowana na nim. Stanowi to nierozdzielną całość - ścieżkę praktyki buddyzmu Shin, poprzez którą możemy otrzymać zbawczą moc Amidy i osiągnąć odrodzenie w Czystej Krainie.

Trzeci Patriarcha T'an-luan, w swoim komentarzy do 'Dyskusji o Czystej Krainie', podkreśla znaczenie szczególnego stanu umysłu jakim jest oddanie. Wyróżnia trzy aspekty wiary: szczere serce, wierne serce oraz nieustanna uważność. Dalej wyjaśnia, w jaki sposób, te trzy aspekty są ze sobą powiązane - jeśli zabraknie jednego z nich, pozostałe dwa nie mogą istnieć. Jeśli czyjeś oddanie jest szczere i wierne, siłą rzeczy jest również nieustanne.

Nieustanna uważność Buddy, która nie jest podatna na rozproszenie przez zabłąkane myśli ani na splamienie przez ślepą namiętność, może być osiągnięta jedynie dzięki Mocy Buddy. Ponieważ Moc Amidy objawia się poprzez jego Światło, ci którzy postrzegają to Światło, czy to bezpośrednio - poprzez wizualizację, czy też słysząc o nim, czują nieodpartą Moc zbawczą Amidy i spontanicznie, z pełnym oddaniem, oddają się jej.

Szczera i nieustanna uważność zogniskowana na Amidzie nie jest jednostronnym aktem skierowanym od niego ku nam, ale dwukierunkowym kanałem, poprzez który serce Amidy i nasze serca pozostają w stałej komunikacji.

Serce Amidy i moje stopione są w jedno - Namu Amida Butsu.

≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈

→ Japońskie słowo 'kokoro' tłumaczone tu jako 'serce' odpowiada zarówno sercu jak i umysłowi (także duchowi), a w zasadzie jest nieprzetłumaczalne. Można uznać, że chodzi tu o jakby 'serce-umysł'.

Dyskusję na temat serca i umysłu, można znaleźć tutaj.