Przestrzeń – czyli "co-nie-co" z wykładu Jetsunmy Tenzin Palmo

Na co dzień doświadczamy powierzchownego (płytkiego) poziomu umysłu. Co nie znaczy, że nie ma głębszego – jest taki, do którego dostęp mamy poprzez uważność, czyli zdolność obserwacji, bez uwikłania się w relacje z obserwowanym. Można powiedzieć, że jest to doświadczenie świadomości innego rzędu – lub z innego rzędu („mentalne tylnie siedzenie”). Niemniej jednak, jest to wciąż dualizm. Mimo, że jest to obserwacja, to jest akt relacji – czyli nadal posługujemy się dualistyczną optyką.

Ale! – obserwując oddech i postawę ciała, umysł jest w stanie przekształcić się, przejść w fazę „przeformatowania”. Czego „efektem” jest możliwość wglądu w prawdziwą naturę Umysłu (Umysł Buddy, Natura Umysłu Buddy), a którą można wyrazić poprzez pustą przestrzeń. Nie ma w niej odniesień doświadczeń zmysłowych. Jetsumna idzie o krok dalej (głębiej):
„[…] ale w przeciwieństwie do przestrzeni, natura umysłu ma drugą właściwość, […] przejrzystą, świetlistą, wiedzącą.”
Ostatnie zdanie zawiera przenikliwą intuicję. Esencja umysłu jest wiedzą – lecz nie rozumianą poprzez akty zbierania pojęć i ich odniesień, lecz jako zasobu danych(informacji). I jeszcze głębiej, jako strukturę/architekturę wzorów Rzeczywistości.

Po czym Jetsumna poszerza horyzont:
[…] świadomość, w której nie istnieje żaden podmiot i oddzielony przedmiot, […] świadomość zawiera wszystko, […] jest to świadomość BEZ ŚWIADOMEGO ANI PRZYTOMNEGO […]”
Innymi słowy, świadomość prawdziwej natury, to świadomość czystego aktu, w którym nie ma świadomego. I jeszcze głębiej:
Prawdziwa natura umysłu, to przestrzeń bez świadomości. Natura umysłu to przestrzeń i pustka.

Zachęcam do obejrzenia całego odcinka:
Jetsunma Tenzin Palmo - Cztery Dharmy Gampopy wyk.5z5
https://www.youtube.com/watch?v=14vn1rvxotg&t=826s